بروسلی فراتر از اژدها

در راز ماندگاری یک ستاره­ی سینما, هم کیفیت نقشها تعیین­کننده است و هم استمرار آنها. خیلی از هنریشه­های جوان خوش میدرخشند اما دولتهای مستعجلی اند که زود از صحنه خارج میشوند. ترازوی زمان بهترین معیار نمایش تواناییهای واقعی یک هنرمند است. از سوی دیگر, بازیگرهای که در جوانی و روزهای اوج میمیرند, ناگزیر به اسطوره­ تبدیل میشوند و خاطره­ی فیلم ضعیفی از خود باقی نمیگزارند. بروس لی یکی از این اسطوره­هاست که گرچه 6 فیلم و چند سریال بیشتر بازی نکرد, اما با همانها در حافظه ­ی سینمای جهان ماندگار شد. 

 

بروس لی در سال 1340 در آمریکا به دنیا آمد و در نوزادی همراه والدینش به موطن آنها یعنی هنگ­کنگ مهاجرت کرد. پدرش از بازیگران محبوب سینما و اپرای چینی بود, و مادرش از خانواده­ای ثروتمند و سرشناس. اما به رغم بزرگ شدن در چنین محیط فرهنگی مرفهی, بروس آنقدر خود را درگیر دعواهای خیابانی میکرد که والدینش او را به مدرسه هنرهای رزمی گذاشتند تا دفاع از خود را بیاموزد! او پس پیشرفتی حیرت­انگیز در آموختن فنون, در 18 سالگی به آمریکا برگشت و تحصیلاتش را پی گرفت و در دانشگاه واشنگتن به تحصیل فلسفه و درام مشغول شد. در این  هنگام و با همکاری چند استاد دیگر, مدرسه­ی هنرهای رزمیش را تاسیس و به آموزش رو اورد. بروس لی که مهارتهای بدنی و کهن شرقی را با فلسفه­ی شخصیش ترکیب کرده بود, سبکی نو در کونگ­فو پدید آورد. پس از اجرایی درخشان در یک جشنواره­ی نمایشی رزمی, توجه کمپانیهای فیلمسازی هالیوود به او جلب شد؛ و بروس در سال 69 و در فیلم جنائی "مارلو" Marlowe ایفای نقشی فرعی کرد. دو سال بعد در فیلم هنگ­کنگی و رزمی "رئیس بزرگ" Big Boss ظاهر شد و به رغم نقش فرعیش, چنان بر بازیگر اول فیلم سایه انداخت که در آسیا معروف شد. سپس در فیلمی مشابه و با همان مضامین ملیت و وفاداری و  انتقام به نام "دست ِ آهنی" Iron Hand بازی کرد. اما موفقیت اصلی در سال 72 و با "بازگشت اژدها" Return of Dragon به سراغش آمد که کارگردانی و تولیدش هم با خود او بود: "بازگشت اژدها" با مضمونی آشنا, از ساختاری چنان بدیع برخوردار بود که نه تنها رکورد فروش آن زمان را در کشورش شکست بلکه در سال 2010 از سوی مجله "امپایر" در رتبه­ی 95 از صد فیلم برتر جهان جای گرفت.

سال 73 سال "ورود اژدها" Enter the Dragon بود: اولین فیلم رزمی چینی که یک کمپانی بزرگ تولیدش میکرد, و فیلمنامه­اش را هم بروس لی نوشته بود. بروس که آن را نه یک فیلم رزمی دیگر بلکه توصیفی از فرهنگ چین میدانست, سکانس نبرد افتتاحیه را هم کارگردانی کرد. "ورود اژدها" راه را بر دیگر بازیگران شرقی هم باز کرد, و بسیاری منتقدان آنر ا بهترین فیلم سال 73 دانستند. این فیلم که از نامزدهای صد تریلر برتر قرن بیستم است, به ویدئوگیم هم تبدیل شد, و در سال 2004 به عنوان نشان فرهنگی چین انتخاب و در بایگانی فیلم کتابخانه کنگره آمریکا به ثبت رسید. اما همزمان با این فیلم, بروس لی ساخت و بازی در فیلم "بازی مرگ" Game of Death را هم شروع کرده بود که ناتمام ماند, چرا که او میانه­ی فیلمبرداری با مرگی ناگهانی و مشکوک درگذشت. تحقیقات مستمر بعدی حاکی از بروز عارضه­ی التهاب مغزی و مصرف سرخود داروئی اشتباه داشتند که بروس را در حالی که فقط 32 سال داشت به کما و مرگ کشاندند. بروس لی علاوه بر اینها, شعر هم میسرود و کتابخانه­ای غنی و بزرگ داشت. امروزه خانه­اش در هنگ­کنگ به یک مکان توریستی تبدیل شده و مجسمه­اش هم در هنگ­کنگ و هم در لس­آنجلس نصب است. مجله تایم نیز بروس لی را یکی از صد شخصیت تاثیرگزار قرن بیستم اعلام کرده است. بروسلی:شکست یک حالت ذهنی است,هیچکس شکست نخورده است تا زمانی که شکست را به عنوان یک واقعیت پذیرفته باشد.

برگرفته از شبکه نمایش