کارگاه فیلم نامه 7

مراحل سفر قهرمان و ساختار اسطوره ای

تمام داستانها دارای عناصر ساختاری یا مراحل مشترکی هستند که در تمام اسطوره ها ، رویا ها و فیلم های سراسر جهان یافت می شود . سفر قهرمان از 12 مرحله تشکیل می شود که بسته به نیاز هر داستان می توان مراحل سفر را حذف یا تکرار کرد.

 

1.دنیای عادی

2.دعوت به ماجرا

3.امتناع از پذیرش دعوت

4.ملاقات با استاد

5.عبور از آستانه

6.آزمونها ، متحدان و دشمنان

7.راهیابی به ژرف ترین غار

8.آزمون بزرگ

9. پاداش

10.راه بازگشت

11.تجدید حیات

12.بازگشت با اکسیر

این الگو اگر چه معرف یک سفر کاملا جسمانی است اما سفر قهرمان به عنوان یک سفر عاطفی و روانشناختی همانقدر اهمیت دارد که به عنوان یک سفر جسمانی.مراحل سفر قهرمان در چرخه ی شخصیت و درون قهرمان به ترتیب زیر تغییر می یابد.

1.آگاهی محدود

2.افزایش آگاهی

3.بی میلی به تغییر

4.غلبه بر بی میلی

5.متعهد شدن به تغییر

6.آزمودن نخستین تغییر

7.آمادگی برای تغییر بزرگ

8.تلاش برای تغییر بزرگ

9.عواقب (پیشرفت ها و ناکامی ها)

10.تعهد دوباره به تغییر

11.تلاش نهایی برای تغییر بزرگ

12.چیرگی بر مشکل

که هر کدام از این مراحل تغییر "درونی " شخصیت قهرمان دو گان مراحل متناظر سفر" جسمانی " است و معمولا در فیلمها از ترکیب این دو روند یک کل منسجم  (شامل تغییرات درونی وبیرونی در مراحل مختلف) شکل می گیرد. گفتنی ست در طی روند زمانی داستان ، جغرافیای داستان در یک دایره می چرخد و به نقطه ی ابتدا باز می گردد به این شکل که داستان در دنیای عادی شروع می شود ، و تا مرحله ی 5 یعنی عبور از آستانه در این دنیا باقی می ماند. سپس به تدریج وارد دنیای ویژه میشویم و تا مرحله ی 8 یعنی آزمون بزرگ به ژرف ترین نقاط دنیای ویژه میرویم...بعد از این آزمون دوباره به تدریج به سطح دنیای ویژه می آییم و در مرحله ی 10 یعنی راه بازگشت به دنیای عادی باز می گردیم ولی این بار با اکسیری که به دست آورده ایم در این دنیا تجدید حیات می کنیم .مثلا در فیلم بتمن 3 از ابتدا وارد دنیای عادی و زندگی بتمن می شویم.(آن شروع هیجان انگیز هواپیما بازی را که کنار بگذاریم که نوع چهارم شروع است و در جلسه قبل در باره اش توضیح دادم ، داستان و اقعا ازمهمانی در خانه بتمن شروع می شود) ماجرای خرابکاری های دوباره در شهر و امتناع بتمن از بازگشت...مراحل 2 و 3 . ملاقات با لوشس فاکس ، حرفهای خدمتکار خانه و تغییر درونی(مرحله 4) در بتمن باعث عبور از آستانه دنیای عادی به سوی دنیای ویژه و مبارزه با تبه کاران می شود( مرحله 5) بتمن با همراهی زن گربه ای (مرحله 6) به سوی ژرف ترین غار و مبارزه اول با بین به پیش می رود( مرحله 7) و طی یک آزمون و مبارزه بزرگ از بین شکست می خورد(مرحله 8)...حالا بتمن تا پست ترین نقاط جغرافیای داستان پیش رفته و ازین پس به تدریج بالا می آید و با یک صعود نمادین از عمق غار و این بار با به همراه داشتن پاداشی که از آزمون بزرگ به دست آورده یعنی ترس از مرگ و اشتیاق برای زنده ماندن و زنده نگه داشتن شهر ( مرحله9 )  به سوی دنیای عادی راه بازگشت پیش می گیرد ( مرحله 10 ) و با مبارزه مجدد با بین این بار پیروز می شود (مرحله 11) و اکسیر زندگی را برای تمام شهر به ارمغان می آورد (12) و فیلم دو ملیارد دلار ناقابل فروش می کند... همین مراحل را خودتان برای هابیت و سفر غیره منتظره در ذهنتان مرور کنید و حالش را ببرید...

 در جلسه ی آینده در مورد هر مرحله بیشتر توضیح می دهم و از فیلمهای مختلف در ژانر های متفاوت مثال می آورم

مرجع این قسمت و قسمت بعدی از کارگاه فیلمنامه کتاب اسطوره و سینما نوشته استوارت وتیلا ، ترجمه محمد گذر آبادی ، نشر هرمس می باشد...