فرهنگ اصطلاحات و واژگان سینمایی حروف ج , چ

قسمت چهارم فرهنگ اصطلاحات و واژگان سینمایی

حرف ( ج )

جامپ کات ، برش پرشی ( Jump Cut )برشی بین دو نما ، که غیر منتظره و پرشی به نظر آید و به خاطر این پرش آشکار در زمان یا مکان ، توجه را به خود جلب کند. این برش به دلیل ضعف در فیلم برداری یا تدوین هم ممکن است پدید آید اما معمولا از این نوع برش برای نیت خاصی استفاده می شود. این برش به شیوه های زیر انجام می شود:
1- حذف مرحله میانی در یک حرکت پیوسته ، تا به نظر آید جهشی صورت گزفته.
2- انتقال ناگهانی از حرکتی به حرکت دیگر.
3- قطع از زمانی به زمان دیگر یا از جایی به جای دیگر با یک زاویه و عدسی دوربین.
4- تغییر زاویه دوربین یا موضع شخصیت یا شیئی ، در دو نمای پیوسته از همان شخصیت یا شیء.
5- برش از یک نمای دور یا متوسط به نمایی نزدیک از همان صحنه.
اگر خلق جلوه ناگهانی بودن ، گسستگی یا به اوج رساندن در دستور کار نباشد استفاده از جامپ کات به معنای ضعف است.

جرثقیل تولیپ ( Tulip Crane )
چرثقیل کوچک و قابل حملی که برای فیلم برداری در خارج از استودیو ، بسیار مناسب است.

جرثقیل کوچک ( Velocitator )
وسیله حمل و نقل دوربین که بزرگتر از گردونه و مجهز به جرثقیل است و می تواند دوربین را تا ارتفاع دو متری بالا ببرد. این نوع جرثقیل معمولا دارای صندلی مخصوص فیلم بردار و دستیار اوست و به صورت دستی یا موتوری حرکت می کند.

جرثقیل لوما ( Louma Crane )جرثقیلی قابل حمل ، قابل انعطاف و متحرک برای فیلم برداری با دوربین های سبک که با آن می توان دوربین را از فاصله ای دور و به مدد تمهیدات کنترل از راه دور مورد استفاده قرار داد. لوما این امکان را فراهم می کند تا نماهایی که فیلم برداری از آنها با حضور فیلم بردار در پشت دوربین امکان پذیر نیست هم گرفته شوند.

جلوه کولشوف ( Kuleshov Effect )
معنا و تاثیری روانی که از کنار هم گذاشتن نماهای منفرد و حتی شاید یه نظر بی ارتباط خلق می شود ، بدون اینکه در خود آن تکه فیلم ها موجود باشد. مثلا ، چشم + آب = گریه کردن. این مفهوم اصلی مونتاژ به تعبیر لف کولشف ( Lev Kuleshov ) و شاگردانش در مدرسه دولتی مسکو در اوایل دهه 1920 بود.

جلوه های صوتی ( Sound Effects )تمام صداهای فیلم به جز گفت و گو ، گفتار روی فیلم و موسیقی را جلوه های صوتی گویند. این صدا ها معمولا بعد از فیلم برداری به لبه صدای نهایی اضافه می شود. با جلوه های صوتی می توان ، صداهایی شبیه محیط واقعی خلق کرد. معمو لا بخش صدای استودیوها ، آرشیوی دارند که دارای صداهای مختلف از جمله شلیک گلوله ، انفجار بمب ، صدای باد و باران و طوفان و .. . است و در زمان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر صداهای آرشیوی برخی از فیلم سازان صداها را در سر صحنه ضبط می کنند.
امروزه استفاده ازسیستم های کامپیوتری برای خلق و تلفیق صدا با تصویر بسیار مرسوم است.

جلوه های لابراتواری ( Laboratory Effects )جلوه های ویژه ای که در لابراتوار و از طریق مراحل مختلف ظهور و چاپ فیلم حاصل می شود. جلوه های لابراتواری از جلوه های ایجاد شده رو به روی دوربین ( از جمله جلوه های مکانیکی ) و جلوه های ایجاد شده درون دوربین متفاوت است.

جلوه های مکانیکی (Mechanical Effects )جلوه های ویژه ای که به طور مستقیم جلوی دوربین انجام می شود و نه در لابراتوار و یا با تکنیک های کامپیوتری و اپتیکی ، برای مثال :
1- ایجاد آتش و انفجار.
2- خلق پدیده های طبیعی مثل باران ، طوفان و ...
3- استفاده از ماکت هایی در اندازه طبیعی مانند میمون ، کوسه و ...

حرف ( چ )

چراغ فرمان ( Cue Light )
چراغ کوچکی بیرون از دید دوربین ، که وقتی روشن می شود ، به منزله آن است که بازیگر باید جملات مورد نظر را بگوید یا کاری را که باید انجام دهد. این جراغ برای کسانی که گفتار روی فیلم را ضبط می کنند هم مفید است.

چهره بی احساس ( Deadpan )
صورت بازیگر در حالی که هیچ احساس خاصی را بیان نمی کند. مثلا مانند چهره باستر کیتون ( Buster Keaton )، یکی از مهم ترین کمدین های دوران صامت سینما ، که حتی به صورت سنگی معروف بود.