ترمینولوژی: میزانسن و دکوپاژ

در ذهن من تعاریف این دو مفهوم خیلی ساده تر از چیزی بود که خونده ام...

میزانسن: موقعیت بازیگر ها و اجزای صحنه نسبت به هم و حرکت های اجزای صحنه

دکوپاژ: موقعیت قرار گرفتن دوربین و نحوه ی چیدمان قاب ها و زاویه های دوربین

تو اینترنت طول و تفسیر های دیگه ای برای این دو مفهوم اومده

ولی بعدا دیدم که اونچه تو ذهن من نسبت به این دو مفهوم هست، به اونچه نظر اصغر فرهادی هست، نزدیک تره:

نقل قول فرهادی از وبلاگ: http://www.fromtheater.blogfa.com/post-174.aspx:

میزانسن و دکوپاژ در سینما تعاریف جدایی دارند.دکوپاژ به زاویه دوربین و جایگاه دوربین نسبت به چیزی که مقابل دوربین است را می گویند.در واقع چگونگی نگاه دوربین به سوژه دکوپاژ نام دارد. میزانسن موضع چیزی که جلوی دوربین است؛نسبت به محیط،دیگران،اشیا و... . میزانسن و دکوپاژ در کنار هم معنی می گیرند.

حرکت دوربین (در سینمای فرهادی)تابع میزانسن است.یعنی اول عکس العمل بازیگر نسبت به رخداد پیدا میشود و بعد بهترین زاویه برای دیدن آن عکس العمل.میزانسن دادن در یک پلان خلاقیت کمی دارد.در میزانسن،مخصوصا در فیلم واقع گرا،محدودیت وجود دارد.اما وقتی دکوپاژ به کمک می آید می توان به محدودیت غلبه کرد. به طور مثال ریکشن همه در مقابل سینی چایی برداشتن چایی است.اما اینکه از چه زاویه این عمل دیده شودوایجاد خلاقیت می کتد.

اصرار بر یک نوع دکوپاژ؛باعث ایجاد قرارداد بین تماشاگر و فیلم میشود.مثلا نمای متوسط نمای بی قضاوت است.اما این به تنهایی معنی ندارد.تکرار این پلان با غالب مشخص معنایی برای پلان می سازد.مثلا در فیلم واقعگرا،قرارداد میکنیم که دوربین جلوتر از شخصیت حرکت نمی کند.یا مثلا برای صحنه دادگاه،با دادن نماهای بسته ایجاد استرس می کنیم.

چگونگی اجرای دکوپاژ و میزانسن تابع زبان فیلم است.

زبان فیلم: فاصله قصه فیلم تا واقعیت.

واقعیت:منظور از واقعیت چیزی نیست،که در دنیای واقع هست ،بلکه قرارداد هایی است که عوامل مختلف فیلم برای ما تعریف می کنند.(مثلا دیدن واقعیت دویدن با حرکت دوربین سرشانه در سینما:حرکت دوربین ها در صحنه های جنگ،آمدن دوربین های خانگی و اینکه ما همیشه تصاویر واقعی را بالرزش دیده ایم؛این باور را برای ما میسازد که اگر در صحنه ای ببینیم که دوربین با حرکت دوی کاراکتر حرکت می کند،آن صحنه واقعیست.)

اگر فیلمی سعی بر نزدیک بودن وقایع با واقعیت داشته باشد زبان فیلم واقع گراست.و در حالت برعکس،اگر فیلم ساز سعی کند آنچه نمایش می دهد با وقعیت فاصله داشته باشد،زبان فیلم واقع گرا نیست.