میشائیل هانکه

میشاییل هانکه، فیلمساز پرآوازه آلمانی سه سال بعد از فیلم درخشان روبان سفید (2009) توانست بار دیگر برنده نخل طلای کن شود تا برای دو فیلم آخر خود، این معتبرترین جایزه جشنواره‌ای دنیا را بدست آورده باشد.

هانکه در سال 1942 در مونیخ به دنیا آمد، ولی در اتریش بزرگ شد. او که فعالیت‌های خود را با کارگردانی در تئاتر آغاز کرده بود، سال‌ها در تلوزیون فعالیت کرد و چندین فیلم تلویزیونی برای تلوزیون آلمان ساخت. او خیلی دیر و در سن 47 سالگی پا به عرصه سینما گذاشت و اولین فیلم خود را با عنوان قاره هفتم (1989) ساخت. فیلمی به شدت ناامیدانه که به بن‌بست رسیدن زندگی کسالت‌بار یک خانواده را به تصویر می‌کشد و با پایانی تلخ به پایان می‌رسد. پس از آن هانه‌که فیلم ویدئو بنی (1992) را ساخت که موفقیت بیشتری نسبت به فیلم اول او کسب و جایگاهش را به عنوان کارگردان سینما محکم‌تر کرد. این فیلم نیز مانند قاره هفتم یک خانواده را مورد بررسی قرار می‌دهد و به واکاوی رابطه پسر نوجوان این خانواده با والدینش می‌پردازد. این فیلم نیز اثری خشک و صریح بود که قصد داشت مخاطب خود را با حقیقت جاری در جوامع معاصر رو به رو کند. هانه‌که با ساخت 71 بخش از یک رویداد شماری شانس (1994) سه گانه خود را کامل کرد و پس از آن یکی از معروف‌ترین و کوبنده‌ترین فیلم‌های خود یعنی بازی‌های مضحک (1997) را ساخت. فیلمی که به شدت از سوی منتقدان مورد استقبال قرار گرفت و نام هانکه را بیش از گذشته بر سر زبان‌ها انداخت. هانه‌که در بازی‌های مضحک موفق می‌شود با نشان دادن حداقل خشونت فیلمی رعب‌آور و آزاردهنده بسازد که در دقایقی خنده‌ای عصبی بر لبان مخاطبان خود می‌نشاند. پس از آن هانه‌که در فرانسه فیلم کد ناشناخته (2001) را با بازی ژولیت بینوش ساخت که به مسائل مربوط به مهاجرت می‌پرداخت. این فیلم نشان از علاقه این فیلمساز به مخاطب قرار دادن مردم کشورهای مختلف اروپا داشت. قدم بعدی فیلم معلم پیانو (2001) بود. فیلمی غریب و کوبنده درباره رابطه خود آزارانه یک معلم پیانو (ایزابل هوپر) با شاگرد جوانش که به موفق‌ترین فیلم هانه‌که تا آن زمان تبدیل شد. فیلم بعدی این فیلمساز حالا دیگر کاملا شناخته شده و موثر، زمان گرگ (2003) بود. درامی آخر الزمانی که نتوانست موفقیت‌های همه‌جانبه معلم پیانو را تکرار کند. هانه‌که سه سال بعد با فیلم درخشان و تاثیرگذار پنهان (2006) بازگشت و توانست تحسین همه‌جانبه منتقدان و سینمادوستان سراسر جهان را بدست آورد. او با این فیلم به یکی از برجسته‌ترین فیلمسازهای دنیا تبدیل شد. پنهان که به راحتی می‌توان آن را در لیست بهترین‌های دهه ابتدایی قرن جدید قرار داد، فیلمی استادانه است که مخاطب را درگیر ماجرایی پیچیده می‌کند و سپس به شکل بی‌رحمانه‌ای حقیقت را به صورتش می‌کوبد! این شاهکار هانه‌که یکی از مهم‌ترین مراجعی است که می‌توانیم برای شناخت هرچه بیشتر دنیای بی‌رحم و پیچیده امروز به سراغش برویم. هانکه بعد از این فیلم به سراغ بازسازی نما به نمای فیلم قبلی خود بازی‌های مضحک رفت و آن را دوباره و این ‌بار به زبان انگلیسی و با بازی نائومی واتس و تیم راث ساخت. حرکتی که عده‌ای معتقدند با هدف تاثیر گذاشتن بر مخاطبان تنبل آمریکایی که حال و حوصله خواندن زیرنویس ندارند ساخته شده است. هانکه با این کار خواست انتقاد صریحش بر خشونت جاری در زندگی انسان‌ها و رابطه آن با رسانه را به گوش افراد بیشتری برساند.

این فیلمساز بزرگ اروپایی یک سال بعد فیلم ربان سفید (2009) را راهی پرده‌های سینما کرد. فیلمی به شدت تاثیرگذار که زندگی افراد محلی یک روستایی آلمانی در دوران آغاز جنگ جهانی اول را بهانه‌ای قرار می‌دهد تا نه تنها فاشیست شکل گرفته در آلمان، که تمام اقدامات ظالمانه و خشونت آمیز بشر در دوره‌های مختلف تاریخ را ریشه‌یابی کند.

و حالا شاهد این هستیم که هانه‌که با فیلم عشق (2012) بازگشته و بار دیگر موفق شده که نخل طلای جشنواره کن را بدست آورد. آنان که با صراحت و فضای ناامیدانه و تلخ این فیلمساز آشنا هستند، می‌دانند که درام عاشقانه‌ای که او می‌سازد، تفاوت فاحشی با فیلم‌های رمانس دیگر دارد. باید دید فیلمسازی که همواره بر مخاطب خود سخت می‌گیرد و را او پس از خلع سلاح کردن در جهان‌بینی خود شریک می‌کند، دوران پیری دو زوج عاشق را چگونه به تصویر کشیده است. فعلا که فیلم موفق شده دل منتقدان و اعضای هیئت داوران جشنواره کن را بدست آورد. تا ببینیم در آینده چه موفقیت‌های در اکران جهانی کسب خواهد کرد.

جوایز هانکه در جشنواره فیلم کن:

برنده جایزه بزرگ هیئت داوران برای معلم پیانو

برنده جایزه بهترین کارگردان برای پنهان

برنده نخل طلای کن برای روبان سفید و عشق

فیلم‌شناسی هانکه :

    قاره هفتم (۱۹۸۸)
    ویدیوی بنی (۱۹۹۲)
    بازی‌های خنده‌دار (۱۹۹۷)
    کد مجهول (۲۰۰۰)
    معلم پیانو (۲۰۰۱)
    زمانه گرگ (۲۰۰۳)
    پنهان (۲۰۰۵)
    بازی‌های خنده‌دار (۲۰۰۷) (بازسازی نسخه آلمانی ۱۹۹۷ در هالیوود به زبان انگلیسی)
    روبان سفید (۲۰۰۹)
    عشق (۲۰۱۲)